Kina je danas zabeležila veliki jubilej u svojoj svemirskoj istoriji — uspešno je obavila 600. lansiranje rakete-nosača iz serije „Dugi marš“ (Chang Zheng). Raketa CZ-8A (Chang Zheng-8A) poletela je jutros u 09:33 po lokalnom vremenu (03:33 po našem) sa kosmodroma Venčang na ostrvu Hainan, na jugu zemlje.
Ovom misijom je na orbitu dostavljena 12. grupa niskoorbitalnih satelita sistema SatNet, koji će činiti deo kineske mreže za satelitski internet pod upravom kompanije China Satellite Network Group.
Raketa CZ-8A je dvofazni nosač na tečno vodonično i kiseonično gorivo, duga 50,5 metara, sa prečnikom od 5,2 metra. Može poneti do 9,8 tona tereta na nisku orbitu, odnosno 3,5 tone na prelaznu geostacionarnu orbitu. U odnosu na prethodnu verziju (CZ-8), model „8A“ ima modernizovanu prvu fazu i poboljšani motor YF-75H, koji potiče od verzije korišćene na većoj raketi CZ-5.
Kina ubrzano razvija nacionalni svemirski program, koji obuhvata nove meteorološke, navigacione i komunikacione satelite, kao i projekte istraživanja Meseca, Marsa i asteroida. U orbiti se već nalazi kineska svemirska stanica Tiangong, koja je otvorena i za međunarodnu saradnju.
Tokom 2024. godine, Kina je ostvarila rekordnih 68 lansiranja, a današnja misija pokazuje da se njen svemirski program sve više približava vodećim svetskim agencijama poput NASA i ESA.
Dugi marš – istorijat
Serija kineskih raketa-nosača „Dugi marš“ (Chang Zheng) započela je 1970. godine lansiranjem prve rakete CZ-1, koja je u orbitu ponela satelit Dong Fang Hong-1 – prvi kineski veštački satelit.
Od tada je porodica „Dugi marš“ postala stub kineskog svemirskog programa. Tokom decenija razvijane su sve naprednije verzije: CZ-2 i CZ-3 za komunikacione satelite, CZ-2F za prve kineske misije s posadom (Shenzhou), te CZ-5, CZ-7 i CZ-8 za teže i kompleksnije zadatke – uključujući izgradnju svemirske stanice Tiangong, kao i misije ka Mesecu i Marsu.
Naziv „Dugi marš“ odaje počast istorijskom pohodu kineske Crvene armije iz 1930-ih godina. Danas je to najpouzdanija i najpoznatija kineska raketna serija, sa 600 uspešnih lansiranja, i simbol ambicije Kine da postane najveća svemirska sila.
