Najnovije slike komete 3I/ATLAS, snimljene teleskopom na Tenerifama, prikazuju kako ovaj retki posetilac iz drugog zvezdanog sistema izbacuje ogroman mlaz prašine i gasa prema Suncu. Naučnici poručuju – to je sasvim uobičajeno ponašanje kometa.
Kometa 3I/ATLAS, otkrivena krajem juna, a potvrđena od strane NASA početkom jula, treći je poznati interstelarni objekat koji je ikada prošao kroz naš Sunčev sistem. Sa prečnikom između 5 i 11 kilometara, ujedno je i najveći takav objekat do sada zabeležen, a verovatno i najstariji – star milijardama godina, još iz perioda pre nego što je nastalo naše Sunce.
Iako su se pojavile spekulacije da bi objekat mogao biti veštačkog porekla (naravno da se radi o Aviju Loebu i njegovim izjavama), ogromna većina astronoma smatra da je reč o potpuno prirodnoj kometi. Nove slike, koje dodatno potvrđuju tu teoriju, snimljene su 2. avgusta pomoću dvometražnog teleskopa (TTT) u Teide opservatoriji na Kanarskim ostrvima. Objavljene su 15. oktobra na sajtu The Astronomer’s Telegram, koji astronomi koriste za brzo deljenje posmatranja.
Na kompozitnoj fotografiji, sastavljenoj od 159 ekspozicija u trajanju od po 50 sekundi, vidi se tamno jezgro komete okruženo svetlim oblakom – komom. Na jednoj strani pojavljuje se veliki lepezasti mlaz materijala koji, kako objašnjavaju istraživači, izbija upravo u pravcu Sunca.
Astrofizičar Mikel Sera-Rikart (Miquel Serra-Ricart), naučni direktor instituta Light Bridges pri Teide opservatoriji, koji je i podelio slike, izjavio je za Live Science:
„Ovo je uobičajeno. Mlaz je usmeren ka Suncu, dok se rep komete širi u suprotnom pravcu.“
Kako se komete približavaju Suncu, njihova površina se zagreva, ali ne ravnomerno. Sunčeva toplota najviše deluje na stranu okrenutu prema Suncu, gde gasovi zarobljeni ispod površine počinju da sublimiraju i pod pritiskom izbijaju napolje – stvarajući gejzire prašine i gasa.
Kako se kometa rotira, mlaz može da poprimi lepezast oblik, baš kao što se vidi na novim fotografijama. Sličan fenomen zabeležen je i kod poznate komete NEOWISE tokom njenog prolaska 2020. godine.
Procene pokazuju da mlaz komete 3I/ATLAS može dostići dužinu i do 10.000 kilometara, a sastavljen je uglavnom od prašine i ugljen-dioksida – istih materijala koje je ranije detektovao i James Webb teleskop.
Kometa je 3. oktobra prošla pored Marsa i trenutno se nalazi na putu ka najbližoj tački Suncu (perihelu), koju će dostići 29. oktobra. Trenutno se nalazi s druge strane Sunca, ali će ponovo biti vidljiva sa Zemlje sredinom novembra, kada astronomi očekuju da vide kako se promenila nakon svog bliskog susreta sa našom zvezdom.
One Response