Da li Mars ima vodu? Naučnici Veiđija Sun, Hrvoje Tkalčić, Marko Malusa i Jongćin Pan su objavili rad u časopisu National Science Review i tiče se Marsa i eventualnih voda koje su bile na ovoj planeti.
Šta su otkrili?
Korišćenjem seizmičkih podataka iz NASA-inog InSight programa, otkrili su da seizmički talasi usporavaju u sloju između 5,4 i 8 kilometara ispod površine, što bi moglo biti zbog prisustva tečne vode na tim dubinama.
Rasprostranjeno je mišljenje da je Mars pre više milijardi godina bio pun reka, jezera, pa i okeana, a sada je čista pustinja. Sve se desilo kada je Mars izgubio magnetno polje i kada se istanjila atmosfera. Ipak, nije sva voda mogla tek tako da nestane, pa postoji hipoteza da je ona procurila u koru.
Razlog su i meteoriti koji su udarali u Mars.
“Ovo otkriće dugujemo dvema meteoritskim udarima iz 2021. godine (S1000a i S1094b) i marsotresu iz 2022. godine (S1222a). Ovi događaji su izazvali seizmičke talase koji su se širili kroz koru planete – kao kada bacimo kamen u jezero i gledamo talase.
InSight-ov seizmometar zabeležio je te vibracije. Koristili smo visokofrekventne signale – kao da hvatamo radio stanicu visoke definicije – da mapiramo skrivene slojeve kore.
Izračunali smo tzv. funkcije prijemnika – tragove talasa kako se odbijaju i ponavljaju između slojeva u kori, kao eho u pećini. Ovi tragovi su nam omogućili da lociramo granice između slojeva i otkrijemo vodom zasićen sloj”, objasnili su naučnici.
Voda u istraživanjima Marsa je veoma značajna, može se koristiti u budućnosti za raketno gorivo, možda i kao resurs za piće.
Jedan od istraživača koji su radili na ovoj studiji jeste i gospodin sa ovih prostora, Hrvoje Tkalčić, hrvatski geofizičar i seizmolog, specijalizovan za proučavanje unutrašnje strukture Zemlje i drugih planeta, uključujući Mars. Rođen je u Hrvatskoj, a trenutno radi kao profesor i istraživač na Australijskom nacionalnom univerzitetu (ANU) u Kanberi.
Foto: NASA/JPL
